BN/destem: “Twee jaar in Amerikaanse bajes geeft je zelfkennis”

Michel Spekkers is de nieuwe vice-voorzitter van de SP in Breda. De ex-crimineel zet zich belangeloos in voor anderen alsof de duvel hem op de hielen zit. Hij wil geen Wijnand Duyvendak worden en spreekt openhartig over verleden en toekomst.

door Berry van der Heijden

Michel Spekkers, de 25-jarige vice-voorzitter van de SP-afdeling Breda heeft 21 maanden in een Texaanse gevangenis gezeten voor het vervalsen van betaalkaarten en reischeques. De Verenigde Staten mag hij nooit meer in. In Nederland zat hij vervolgens nog zeven maanden voor grootschalige oplichting.

Zo, dat lezen we nog een keer. Het lijkt een onthulling van jewelste. Michel Spekkers noemt het openheid. Ook op zijn website noemt Spekkers zijn duistere jaren.

De hyperactieve organisator, onder meer eigenaar van websites en brein achter de website jijendeoverheid.nl, SP-politicus in de dop, medeoprichter van Eerlijk Beheer dat leegstand en woningnood op elkaar wil afstemmen, heeft grote fouten gemaakt. Kolossale fouten. „Ik heb mensen gekwetst, belogen, financieel en emotioneel opgelicht.” Hij zoekt geen smoesjes. Wat hij gedaan heeft, heeft hij gedaan. Spijt? Ja, maar daarover later meer.
Michel Spekkers (1983) is geboren in Purmerend. Sinds twee jaar woont hij in Breda. De activist/ondernemer/student is rusteloos, houdt zelfs bij intieme antwoorden de emotie op afstand, spreekt monotoon, snel, soms te snel. Hij vraagt geen begrip met woorden, maar zijn ogen zeggen veel.

Als hij 8 jaar is scheiden zijn ouders. Dat hakt erin. Eenzaamheid, het gevoel niet mee te tellen, de angst niet goed genoeg te zijn trekt diepe sporen in zijn jonge zelfbewustzijn en voedt de onzekerheid. Hoe eenzaam hij is geweest blijkt uit een voorbeeld dat hij pas na bijna twee uur praten vertelt. „In de laatste groep van de basisschool kwam in Purmerend een mij onbekend jongetje om bij een woningbrand. Ik zei tegen mijn moeder dat ik hem kende en ben zelfs naar de begrafenis gegaan. Waarom weet ik niet? Later ben ik regelmatig naar zijn graf gegaan. Daar zat ik soms uren bij hem.” Waarom, dat weet hij niet. Zocht hij troost, een leeftijdgenoot die kon ‘luisteren’? Spekkers weet het niet. Onlangs vertelde hij het verhaal voor het eerst.

Op vwo en havo ging het niet goed. Hij haalde het mavo-diploma. De middelbare hotelschool hield hij na een paar maanden voor gezien. De 17-jarige ging in Amsterdam bij een softwarebedrijfje werken dat later door Microsoft is overgenomen. Toen zijn broer ging studeren kreeg hij thuis meer problemen en ging naar Amsterdam. „Hier zette ik een webdesignbedrijfje op en kreeg wat opdrachten.” In 2003 verhuisde hij naar Petten. „Ik had problemen om me heen gecreëerd. Via internet bood ik consumentenelektronica aan, maar leverde meestal niet. Al snel had ik 21 man personeel en was er een miljoenenomzet.” Omdat hij TROS Opgelicht en SBS aan de deur kreeg, verhuisde hij naar Heerlen en Heerhugowaard. Maar telkens waren er banden met mensen die hem kenden. Dat maakte onmogelijk dat hij uit de leugen die zijn leven was kon stappen. „Na 7 maanden viel de politie binnen en nam alles mee. Ik was bezig met een legale site, maar dat was te laat.”
Spekkers vluchtte via de Dominikaanse Republiek naar Mexico. Na 5,5 maand ging hij naar de VS. Hij vervalste reischeques en betaalkaarten. In 2004 liep hij in Houston, Texas, tegen de lamp. Hij overleefde 21 maanden in Amerikaanse bajessen. „Met 58 man op een cel. Een leven dat drijft op geweld en macht. Haat regeert om geloof en afkomst, negentig procent van de gevangenen is lid van een bende. Voor mijn eigen veiligheid heb ik zes maanden in isolatie gezeten. Daar was ik blij mee. Ik had een afgesloten omgeving nodig om mezelf te leren kennen”, zegt hij terwijl zijn blik de reactie monstert. Natuurlijk zijn er nadelen. „Je wordt erg gesloten, houdt vast aan je eigen mening en bent koppig, want ik heb geprobeerd eigen principes te bewaren”, zegt hij.

Terug in Nederland werd hij opnieuw opgepakt. Hij kreeg alsnog een gevangenisstraf opgelegd. Vijftien maanden, waarvan 5 voorwaardelijk. Uiteindelijk zat hij 7 maanden.
Waar is het fout gegaan?

„Op de middelbare school mocht iedereen me wel, maar ik was erg onzeker. Vriendschap kun je kopen met geld, aanzien en macht. Ik loog om interessant te zijn.”

In het verhaal ontbreekt zijn vader nog. Die relatie is moeizaam. „Hij wist als enige waar ik mee bezig was en gaf me destijds groot gelijk dat ik zo probeerde kapitaal te vergaren. Dat neem ik hem erg kwalijk. Hij had me een klap voor mijn kop moeten geven.” Het contact met zijn moeder en broer wordt steeds beter.

Nog steeds is hij failliet. „De curator doet zijn werk niet, hoewel ik hem aangetekende brieven heb gestuurd.” De komende tien jaar betaalt hij nog schulden af. Dat vindt hij niet zielig. Spijt is een bezwaard gevoel voor hem. „Mensen die nog iets van me tegoed hebben, kunnen zich melden. Nu wil ik al mijn krachten positief gebruiken en open staan voor mensen die ik verdriet heb aangedaan.”

Twee jaar reclassering en nazorg brachten hem verder op de nieuwe snelweg die hij had gekozen. „Voor Humanitas gaf ik in 2007 als vrijwilliger wekelijks veertig lesuren voorlichting op scholen en voor organisaties over criminaliteit.” In juli 2007 kwam hij naar Breda om bedrijfskundige informatica te studeren bij Avans. „Dat ligt tijdelijk stil. Ik had aansluitproblemen met de jeugd.” Hij richtte Conexq op, dat onderzoek doet en voorlichting geeft over preventie van criminaliteit en de gevaren van internet.

Eind vorig jaar won hij een wedstrijd van het ministerie van Binnenlandse Zaken met de website Jijendeoverheid.nl. Doel is om deelname van burgers en transparantie van de overheid te verbeteren door onder meer de 12.000 websites van overheidsinstanties samen te brengen via één niet-commerciële site onder de keuzeknoppen Landelijk, Provinciaal, Gemeente. Met een vriendin richtte hij Eerlijk Beheer op waarvoor de tweehonderd leden op 15 oktober de eerste ledenvergadering houden en een bestuur kiezen. „In Rotterdam en Den Bosch krijgt het plan navolging, maar ik wil eerst dat het hier goed draait.”

In de tussentijd richtte hij in Breda Rood op, de jongerenbeweging van de SP en werd enkele weken geleden vice-voorzitter en kandidaat voor de gemeenteraad 2010. Dat niet iedereen dat zal begrijpen is hem duidelijk. „Ik heb geleerd dat niet iedereen je vriend hoeft te zijn. Ik vraag om een kans, alleen mijn moeder en mensen die ik benadeeld heb vraag ik om een tweede kans.”

Bron: BN/DeStem dinsdag 29 september 2009